PUBLICATIES
Staten van Goed Stad
Aalst en de praterijen Mijlbeek en Schaerbeek, Deel 2 1559 - 1729 door Karel De Brouwer,
2018
Verwerking van de Staten van Goed van de
schepenbank Aalst
|
Na de bewerking van de
parochieregisters van Aalst St-Martinus bleef ondanks het mooi resultaat
toch een gevoel van ontevredenheid over. Door de onvolkomenheden en hiaten
in de parochieregisters bleven inderdaad veel vragen onbeantwoord. Vooral de
registers van de uitvaarten van de parochiekerk zowel als van de kloosters
waren een bron van zeer veel dubbele namen en leemten in het bestand.
Deze onvolkomenheden vroegen om een oplossing maar hiervoor moest
logischerwijze een nieuwe bron worden aangeboord. Vermits het leeuwendeel
van de problemen zich situeerden bij het overlijden en de uitvaart van de
Aalstenaar lag het voor de hand om ditmaal de staten van goed onder handen
te nemen.
Het is daarenboven praktisch
onbegonnen werk om de staten van goed in zijn geheel te digitaliseren. We
hebben ons daarom beperkt tot het prohemium, de inleiding. Het prohemium is
meestal een beknopte beschrijving van de erfgenamen. En laat het nu
juist deze gegevens zijn we naar op zoek zijn. Hoewel het nog altijd een respectabel volume is,
blijft het wel beheersbaar.
Dit is het tweede deel van de bewerking van de staten van goed van het schependom Aalst tezamen met de praterijen Mijlbeek en Schaerbeek. De werkmethode en de vormgeving van het eindresultaat zijn identiek als voor het eerste deel dat is verschenen in januari 2017. Dit deel beslaat de overblijvende periode van 1559 tot 1729 waarvan staten van goed zijn bewaard gebleven.
Er vallen enkele bijzonderheden te noteren voor dit gedeelte van de studie:
-
- Voor de periode van 1673 tot 1729 zijn de dossiers in de banden van het stadsarchief te Aalst niet genummerd. Voor dit gedeelte hebben wij de kolom van het folionummer weggelaten. Voor de vroegere periode daarentegen (1559-1672) dragen de verschillende documenten wel een volgnummer. Dit nummer is voor deze periode weergegeven net zoals het eerste deel gebruikelijk was. Dit betekent dat de samenvattende tabel uit twee delen bestaat.
-
- Naarmate men verder in het verleden doordringt bevat het prohemium van de staten van goed minder en minder informatie. Soms teleurstellend weinig! De naam van de langstlevende partner, de namen van de kinderen, hun leeftijd, de voogden enz. In meerdere gevallen hebben we deze informatie gevonden in briefwisseling met de weesheren. In de andere gevallen ontbreekt helaas deze informatie. In de periode voor 1600 wordt er meermaals geen formele staat van goed opgemaakt, maar vinden we de informatie in een verslag van aangifte door voogden en/of houder(igge) bij de weesheren.
-
- Nog meer dan in deel 1 moet er omzichtig tewerk gegaan worden met de informatie betreffende het aantal levende kinderen. In vele gevallen wordt slechts één meerderjarige zoon of schoonzoon vermeld, die fungeert als voogd, gevolgd door de minderjarige kinderen (dikwijls zonder vermelding van hun leeftijd)
-
- De behandeling van de verdelingen(kavelingen) en vereffeningen(liquidaties) is identiek als bij deel 1. Soms dateert de verdeling meerdere jaren na de staat van goed. Het is dan niet ongewoon dat deze bijkomende informatie bevat zoals: hertrouwen van de achterblijvende partner, alsook huwelijken van kinderen. Deze informatie is vermeld in een opmerking.
-
- Dit document is ook vergezeld van een alfabetische lijst van de overledenen, en een geïndexeerde alfabetische namenlijst van alle namen (16600) voorkomend in de staten van goed
We wensen ook bij het begin van dit tweede deel, onze welgemeende dank betuigen voor de gewaardeerde medewerking van het personeel van het stadsarchief van Aalst. We zijn ook onze dank verschuldigd aan Flor Struelens, die voor ons nogmaals duizenden digitale foto’s heeft gemaakt van uitzonderlijke kwaliteit. Zonder hun medewerking was deze studie niet mogelijk geweest.
Alle staten van goed krijgen
in dit werk een uniek nummer dat verbonden wordt met de overledene (de
referentiepersoon) en zijn datum van overlijden. Verder gegevens in de tabel
zijn:
-
Het identificatienummer van de referentiepersoon in PRISMA, het programma
der parochieregisters.
-
De structuur van de vererving. In de meeste gevallen beperkt zich dat tot de
samenstelling van het gezin op het ogenblik van het overlijden, met één of
meerdere huwelijken. Bij
ongehuwden wordt indien vermeld in de akte, de relatie van de colaterale
erfgenamen met de referentiepersoon vermeld (ouders, broers, zusters…).
De structuur van de vererving
is soms zo complex dat een grafische voorstelling veel overzichtelijker
wordt. Achteraan dit boek wordt een aantal grafische voorstellingen
gebundeld, genummerd zoals de
betreffende staat van goed
-
Het folionummer bestaande uit de jaargang en het nummer vb. 1795/1
-
De benaming van de geïndexeerde digitale foto’s. Deze kunnen worden
geconsulteerd in het archief van Familiekunde Vlaanderen Aalst en het
Stadsarchief van Aalst.
De staten van goed geven ons zeer waardevolle inlichtingen, maar ze hebben ook hun
beperkingen:
-
Er wordt slechts bij ongeveer een kwart van de overleden volwassenen een
staat van goed opgemaakt, omdat er geen bezittingen te verdelen zijn, of
omdat er geen minderjarige kinderen zijn, of beide.
-
De staat van goed is een momentopname, de gebeurtenissen na het overlijden
komen niet meer aan bod bvb. hertrouwen van weduwe of weduwnaar, overlijden
of huwen van kinderen enz.
-
Bij complexe overerving moet soms teruggegaan worden naar ooms en grootooms
waarvan de nakomelingen zijn uitgezworven over gans Vlaanderen. Er ontbreken
dikwijls ganse takken van de familie waarvan men het spoor is kwijt geraakt.
In de staat van goed staan alleen de takken die “zich hebben gepresenteerd”.
Men mag dus niet veronderstellen dat de voorgestelde familiesamenstelling
compleet is.
-
Indien er gehuwde kinderen zijn worden alleen de aangetrouwde schoonzoons
vermeld. Schoondochters daarentegen worden alleen vermeld wanneer haar
echtgenoot is overleden als moeder van de kleinkinderen. Hierdoor gaan zeer
waardevolle inlichtingen verloren.
-
De opstellers van de staten nemen het niet altijd nauw bij het beschrijven
van de erfgenamen. Vermits de staat van goed soms jaren na het overlijden
wordt opgemaakt is de datum van overlijden slechts bij benadering
weergegeven. Onmisbare
inlichtingen ontbreken meermaals bvb:
naam van de echtgeno(o)te van de overledene, onderlinge relatie,
identiteit van de voogden enz.
De bewerking van de staten van
goed is vergezeld van een alfabetische lijst van de overledenen
(referentiepersonen) en een algemene namenindex met verwijzing naar het nummer van de staat.
Ook de staten van goed van de
praterij Nieuwerkerken die deel uitmaakte van het schependom van Aalst
werden behandeld maar zijn verzameld in een apart boekdeel.
Titel: Staten van Goed Stad aalst en de
praterijen Mijlbeek en Schaerbeek, Deel 2 1559 - 1729
Auteur: Karel De Brouwer
Uitgave: 2018, Familiekunde Vlaanderen Regio Aalst vzw
Wettelijk Depot: D/2018/8367/1
Bestellingen kunnen gebeuren via de auteur zijn speciaal e-mail
adres: praalst.opmerkingen @ gmail.com. (de
spaties weglaten in het adres) met opgave van de titel van het werk,
naam en adres van de bestemmeling, tesamen met de vermelding of dit geleverd moet worden op CD ofwel op USB-stick (mits meerkost voor USB). Hierna zal hij de
betalingsinstructies terugsturen met opgave van de verzendingskosten.
De bestelling wordt verstuurd na betaling van de prijs +
verzendingskosten
Prijs: 25,00 Euro , + verzendingskosten opgegeven
bij bestelling.
Hieronder vindt u ter illustratie het voorblad van de CD
|
|
Achterblad van de CD
|
© 2012 Familiekunde-Aalst
|
contact: webmaster '@' familiekunde-aalst.be
|