PUBLICATIES

Na de bewerking van de parochieregisters van Aalst St-Martinus bleef ondanks het mooi resultaat toch een gevoel van ontevredenheid over. Door de onvolkomenheden en hiaten in de parochieregisters bleven inderdaad veel vragen onbeantwoord. Vooral de registers van de uitvaarten van de parochiekerk zowel als van de kloosters waren een bron van zeer veel dubbele namen en leemten in het bestand.

Deze   onvolkomenheden vroegen om een oplossing maar hiervoor moest logischerwijze een nieuwe bron worden aangeboord. Vermits het leeuwendeel van de problemen zich situeerden bij het overlijden en de uitvaart van de Aalstenaar lag het voor de hand om ditmaal de staten van goed onder handen te nemen.

Minder dan voor de parochieregisters bestond hier ook in eerste instantie wel wat scepsis, vooral terug door het gigantisch volume van documenten dat lag te wachten. De 156 banden, allen decimeters dik bevatten nogal wat documenten die uit familiekundig oogpunt geen meerwaarde bieden. Er moest dus worden geschift. De akten van prijsije, de rekeningbewijzen en verzoekschriften naar de weesheren hebben we links laten liggen.

Het is daarenboven praktisch onbegonnen werk om de staten van goed in zijn geheel te digitaliseren. We hebben ons daarom beperkt tot het prohemium, de inleiding. Het prohemium is  meestal een beknopte beschrijving van de erfgenamen. En laat het nu juist deze gegevens zijn we naar op zoek zijn. Hoewel het nog altijd een  respectabel volume  is, blijft het wel beheersbaar. Voor de periode 1730-1795 gaat het om 2 650 staten van goed, voor een totaal van 6 100 geïndexeerde foto’s.

Behoudens de staten van goed bevinden zich ook een aantal kavelingen en liquidaties in de banden. Deze akten bevatten meestal dezelfde gegevens als de staat van goed. Aangezien ze soms geruime tijd na de staat van goed worden gemaakt kan het zijn dat ze bijkomende gegevens bevatten. In dit geval werden die  bijkomende gegevens gecombineerd met de staat van goed. In een zeldzaam geval bestaat er geen staat van goed en dan worden ze behandeld op dezelfde wijze.

Voor de stamboomonderzoeker die een staat van goed, verdeling of liquidatie  volledig en in detail wil onderzoeken is het belangrijk dat het document gemakkelijk traceerbaar is. Voor de banden van de jaargangen 1753 tot 1795 is dit eenvoudig omdat ze vooraan een index bevatten,  verwijzend naar een toegekend folionummer. Vroegere bundels (1730-1752) bevatten geen index, maar de dossiers hebben wel folionummers. De Staten van de jaargangen voor 1730 zijn jammer genoeg niet meer gefolieerd.

Alle staten van goed krijgen in dit werk een uniek nummer dat verbonden wordt met de overledene (de referentiepersoon) en zijn datum van overlijden. Verder gegevens in de tabel zijn:

• -        Het identificatienummer van de referentiepersoon in PRISMA, het programma der parochieregisters.

• -        De structuur van de vererving. In de meeste gevallen beperkt zich dat tot de samenstelling van het gezin op het ogenblik van het overlijden, met één of meerdere huwelijken.  Bij ongehuwden wordt indien vermeld in de akte, de relatie van de colaterale erfgenamen met de referentiepersoon vermeld (ouders, broers, zusters…).
  
  De structuur van de vererving is soms zo complex dat een grafische voorstelling veel overzichtelijker wordt. Achteraan dit boek wordt een aantal grafische voorstellingen gebundeld, genummerd  zoals de betreffende staat van goed

• -        Het folionummer bestaande uit de jaargang en het nummer vb. 1795/1

• -        De benaming van de geïndexeerde digitale foto’s. Deze kunnen worden geconsulteerd in het archief van Familiekunde Vlaanderen Aalst en het Stadsarchief van Aalst.

De staten van goed  geven ons zeer waardevolle inlichtingen, maar ze hebben ook hun beperkingen:

• -        Er wordt slechts bij ongeveer een kwart van de overleden volwassenen een staat van goed opgemaakt, omdat er geen bezittingen te verdelen zijn, of omdat er geen minderjarige kinderen zijn, of beide.

• -        De staat van goed is een momentopname, de gebeurtenissen na het overlijden komen niet meer aan bod bvb. hertrouwen van weduwe of weduwnaar, overlijden of huwen van kinderen enz.

• -        Bij complexe overerving moet soms teruggegaan worden naar ooms en grootooms waarvan de nakomelingen zijn uitgezworven over gans Vlaanderen. Er ontbreken dikwijls ganse takken van de familie waarvan men het spoor is kwijt geraakt. In de staat van goed staan alleen de takken die “zich hebben gepresenteerd”. Men mag dus niet veronderstellen dat de voorgestelde familiesamenstelling compleet is.

• -        Indien er gehuwde kinderen zijn worden alleen de aangetrouwde schoonzoons vermeld. Schoondochters daarentegen worden alleen vermeld wanneer haar echtgenoot is overleden als moeder van de kleinkinderen. Hierdoor gaan zeer waardevolle inlichtingen verloren.

• -        De opstellers van de staten nemen het niet altijd nauw bij het beschrijven van de erfgenamen. Vermits de staat van goed soms jaren na het overlijden wordt opgemaakt is de datum van overlijden slechts bij benadering weergegeven.  Onmisbare inlichtingen ontbreken meermaals bvb:  naam van de echtgeno(o)te van de overledene, onderlinge relatie, identiteit van de voogden enz.

De bewerking van de staten van goed is vergezeld van een alfabetische lijst van de overledenen (referentiepersonen) en een algemene namenindex (18000 verschillene namen)met verwijzing naar het nummer van de staat.

Ook de staten van goed van de praterij Nieuwerkerken die deel uitmaakte van het schependom van Aalst werden behandeld maar zijn verzameld in een apart boekdeel.

We wensen bij het begin van dit werk, onze welgemeende dank betuigen aan de gewaardeerde medewerking van het personeel van het stadsarchief van Aalst. We zijn ook onze dank verschuldigd aan Flor Struelens, die voor ons duizenden digitale foto’s heeft gemaakt van uitzonderlijke kwaliteit. Zonder hun medewerking was deze studie niet mogelijk geweest.

Titel:  Staten van Goed Stad aalst en de praterijen Mijlbeek en Schaerbeek, Deel 1 1730 - 1795
Auteur: Karel De Brouwer
Uitgave: 2017, Familiekunde Vlaanderen Regio Aalst vzw
Wettelijk Depot: D/2017/8367/1

Bestellingen kunnen gebeuren via de auteur zijn speciaal e-mail adres:   praalst.opmerkingen  @  gmail.com. (de spaties weglaten in het adres) met opgave van de titel van het werk, naam en adres van de bestemmeling, tesamen met de vermelding of dit moet geleverd worden op CD of op USB-stick (mits meerkost voor de kost van USB-stick). Hierna zal hij de betalingsinstructies terugsturen met opgave van de verzendingskosten.

De bestelling wordt verstuurd na betaling van de prijs + verzendingskosten

Prijs: 25,00 Euro , + verzendingskosten opgegeven bij bestelling.

Hieronder vindt u ter illustratie het voorblad van de CD

Achterblad van de CD

© 2012 Familiekunde-Aalst

contact: webmaster '@' familiekunde-aalst.be